Ders Tanımları

Bu dersin amacı: Ahlaklı bir hayat nasıl tanımlanır? İyi ve erdemli birey kimdir? “İyi” ve “kötü”, “doğru” ve “yanlış” arasındaki çizgiyi kim belirler? İyi yurttaş kimdir? Bir yurttaş olarak, kadın/erkek olarak, toplum üyesi olarak hayatlarımızı nasıl yaşamamız gerekir? Modern birey kimdir? Teknoloji, ahlaki yargılarımızı nasıl etkiler? Etik, hukuk, ahlak ve kültürel alanları ilgilendiren bu tarz sorgulamaları günlük hayatımızda sıklıkla yapmaktayız. Bu ders, bu tür soruları tartışmak amacıyla birey ve yurttaş olmanın anlamlarına değinmekte; toplumsal hayatın düzenleyici bileşenlerini ahlak, hukuk, etik ve normlar ile ilişkilendirerek tartışmakta; birey ve iktidar arasındaki ilişkiyi devlet, toplumsal cinsiyet, aile, din ve gözetim gibi konular üzerinden ele almaktadır. Ayrıca, modernleşme kavramını merkeze alarak, değer yargılarının “evrensel” boyuttaki inşasını Doğu ve Batı kültürleri arasındaki iktidar ilişkileri bağlamında sorgulamaktadır.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili asgari mevzuat bilgilerinin kavranması, işyerlerinde uygulanması zorunlu faaliyetler hakkında bilgi sahibi olunması.

Davranışsal nörobilime giriş. Hızla değişen nörobilim ve fizyolojik psikoloji alanlarındaki en son araştırmaların gözden geçirilmesi ve okunması. Merkezi sinir sisteminin yapı ve işlevlerinin ve duygusal, bilişsel ve sosyal-davranışsal süreçlerdeki rolünün incelenmesi. Sinir sisteminin sinirsel ve anatomik yapısının tanıtılması. Teknolojik gelişimin gündemdeki konular ve kuram geliştirilmesi üzerindeki rolünü tartışmak. Nörolojik görüntüleme yöntemleri hakkında kısaca bilgi verilmesi.

Klasik koşullanma ve edimsel koşullanma gibi öğrenme süreçlerine dair temel ilkelerin tanıtılması. Öğrenmeye dair klasik teorilerin tanıtılması. Hayvanlara ve insanlara özgü koşullanma süreçlerinin farklı ortamlarda nasıl uygulandığının incelenmesi. Çeşitli öğrenme kuramlarının deneysel çalışmalara ağırlık verilerek tartışılması. Geleneksel kuramların makine öğrenmesiyle (yapay-zekayla) ilişkilendirilmesi. Öğrenme süreçlerine dair günlük hayattan örnekler bulup bunların analiz edilmesi.

Sosyal, gelişimsel, bilişsel, duyuşsal ve klinik konulara ilişkin kişilik kuramlarının tarihsel gelişiminin tanıtılması. Psikanalitik, davranışçı, treyt, hümanistik, bilişsel ve sosyal rol kuramları gibi klasik kişilik kuramlarının incelenmesi. Farklı kültürlerde sağlıklı kişilik gelişimini tanımlayan kuramların eleştirel bir bakış açısı ile karşılaştırılması. Kişiliğin kalıcılığı, ölçümlenmesi, ve tanımlanması ile ilgili güncel çalışmaların ele alınması ve tartışılması.

İstatistiğe giriş. Veri tanımı ve frekans dağılımları. Veri tanımı ve grafik gösterimler. Merkezi eğilim ve dağılım ölçüleri. Olasılık ve permütasyon ve kombinasyon. Kesikli olasılık dağılımlar Sürekli olasılık dağılımları. Normal olasılık dağılımı. Örnekleme yöntemleri ve örneklem istatistiğinin dağılımı. Merkezi limit teoremi. Nokta tahmin ve güven aralığı.

Bebeklerin ve çocukların fiziksel, bilişsel, sosyal-davranışsal ve duygusal gelişimlerine ilişkin araştırma ve kuramların tanıtılması. Doğum öncesi dönemden, ergenliğe kadar geçen süre içinde sosyal, davanışsal, fiziksel, algısal, bilişsel ve dil gelişimine ilişin tüm alanların anlaşılması. Gelişim psikolojisi ile ilgili güncel görgül çalışma bulguların takip edilmesi ve sosyo-tarihsel, karşılaştırmacı ve eleştirel bir perspektiften tartışılması.

Bilişsel psikolojideki temel konu ve araştırma yöntemlerinin tanıtılması. Farklı bilişsel süreçleri ele alan kuramların açıklanması. Bilişsel psikoloji alanında kullanılan yöntemlerin belirlenmesi. İnsanlardaki algı, dikkat, bellek, dil, problem çözme ve zeka gibi bilişsel süreçlerin çeşitli araştırmalar bağlamında incelenmesi. Bilişsel psikoloji alanındaki görgül araştırma makalelerinin okunması. Doğa/çevre karşıtlığının dayandığı bilişsel süreçlere ilişkin açıklamaların tartışılması.

Normal davranış gelişimi ve patolojik davranış oluşumunun psikopatoloji açısından anlaşılması ve tartışılması. Psikopatolojinin tarihçesi. Psikolojik bozuklukların incelenmesi, sınıflandırılması ve tedavi yöntemlerinin ele alınması. Tedavi sürecindeki sorunların incelenmesi. Normal/anormal kategorilerine ilişkin ölçütlerin kültürel ve eleştirel bir perspektiften tartışılması. Vakaların belirtilen ölçütlere göre karşılaştırılması. Kaygı, duygudurum, yeme ve kişilik bozuklukları gibi yetişkinlik dönemi psikopatolojilerinin tartışılması.

Bireylerin kendi ve ötekilerin davranışlarına, duygularına ve düşüncelerine ilişkin tutumların, önyargıların, izlenim oluşturmanın, anlam yüklemenin, sosyal bilişin ve kültürel normların anlaşılması. Sosyal etkinin, norm gelişiminin, önderliğin, grup yapısı ve dinamiğinin incelenmesi. Tarihsel olarak belirlenen kavramların ve de kuramların ontolojik ve epistemolojik sayıltılar bağlamında karşılaştırılması ve tartışılması. Farklı kuramların derinlemesine incelenmesi.