Stajı Fırsata Çevirmenin Yolları

Stajı Fırsata Çevirmenin Yolları

Staj dönemi eğitim hayatından iş hayatına geçişte önemli bir köprü işlevi görmektedir. Stajı bir formalite, yerine getirilmesi gereken bir zorunluluk olarak değerlendiriyorsanız önemli bir fırsatı kaçırıyorsunuz demektir. İşte stajı fırsata çevirmek isteyenler için kapsamlı bir staj rehberi…

Stajyerlere rehber
Oysaki staj doğru yapıldığında iki tarafa da fayda sağlayan bir süreç. Hem şirketlere potansiyel adayları, hem de öğrencilere iş hayatını tanıtma, kendi yetkinliklerinin farkına vardırma – ve uzmanlaşacaklarsa yollarını seçme – açısından çok değerli bir dönem.

Diğer taraftan başta çokuluslu şirketler olmak üzere, stajı ciddiyetle ele alan, her iki taraf için de faydalı bir sürece dönüştüren şirketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Şirketler en iyileri bulabilmek için kariyer günleri gibi çeşitli aktiviteler, yarışmalar düzenleyip, stajyer alımlarını işe alım ciddiyetinde yürütüyorlar. Tıpkı işe alım yapar gibi stajyer adaylarını testlere tabi tutup, mülakatlar yapıp, staja alıyorlar ve staj bittikten sonra kadro açıklarını bu stajyerler arasından tamamlamayı tercih ediyorlar. Başarılı bulunan stajyerler şirketlerin yetenek havuzlarında yerlerini alıyorlar.
 
Stajın gerçekten her iki taraf için de fayda sağlaması için artık 1 aylık kısa staj dönemleri rağbet görmüyor. 6 ay, 10 ay hatta 18 ay süren stajlar uygulanıyor. Okul döneminde yapılan, öğrencilere iş başında öğrenme imkanı tanıyan stajlar mezuniyetten sonra öğrencilerin iş hayatına adaptasyonunu hızlandırıyor, yönerini daha kolay bulmalarını sağlıyor.
 
HRM Kurucu Ortağı Aylin Coşkunoğlu Nazlıaka, bir çok kurumda stajyer olarak başlayan daha sonra yarı zamanlı ya da tam zamanlı olarak çalışmaya devam eden elemanlarda aidiyet duygusunun gelişmiş olduğunu söylüyor: "Çekirdekten yetiştiği için ileride kurum içerisinde en kıdemli çalışanlardan biri oluyor. Bir çok işe, projeye hakim oluyorlar."
 
Bazı durumlarda tam tersi de olabiliyor. Stajyer olarak başladığınız kurumda size hep stajyer muamesi yapılabiliyor, başarısız yönetim yüzünden şirket yetiştirmiş olduğu elemanı elinden kaçıverebiliyor.
Staj sürecini başarıyla yöneten firmalardan örnekler ve stajyerlere tavsiyeler:
 
Her stajyere bir koç bir mentor, bir de buddy
P&G Türkiye'de oldukça kapsamlı bir staj programı uygulanıyor. Her stajyerin bir koçu, bir mentoru ve bir peer buddy denilen kendilerine yaşça yakın, şirkete uyumlarını kolaylaştıracak çalışma arkadaşları oluyor. Staj dönemleri boyunca departmanlarında gerçek bir projenin liderliğini yürütüyorlar. Projelerini tamamlayabilmek için gerekli olan bütçe ve kaynakları da yönetiyorlar. P&G Türkiye İşe Alım Müdürü Nalan Öğüt, "Çalışanlarımız ve stajyerlerimiz arasında herhangi bir fark yok. Karşılıklı pek çok şey öğrendiğimiz, verimli bir süreç oluyor. P&G olarak, biz de staj programımıza çok büyük önem veriyoruz. Stajyerlerimizi geleceğin çalışanları olarak değerlendiriyor, ilk günden önemli sorumluluklar verip kişisel gelişimlerine destek olmayı hedefliyoruz. Staj programımızın kapsamlı olması sebebiyle de her sene yoğun başvuru alıyoruz" diyor.
 
P&G, bu sene, eğitim dönemine paralel olarak başlayan P&G Business School ile üniversitelerin 3. ve 4. sınıfları ile master programlarına devam eden üniversite öğrencilerine detaylı bir program hazırladı. P&G Business School, tüm yılı kapsayacak şekilde, üniversite öğrencilerinin iş dünyasını daha yakından tanıyacağı sınıflar, seminerler ve staj olanaklarından oluşuyor. Stajyerler yaz boyu, ortalama 2-3 ay boyunca çalışıyor, merkez ofis ya da Gebze fabrikada gerçek projelere liderlik ediyorlar.
Bir sonraki seneki işe alımlarda ise her zaman başarılı stajyerlere öncelik veriyor, stajları sonrası erken iş teklifi imkanı elde ediyorlar.
 
5 yıl içinde daha profesyonelleşecek
 HRM Kurucu Ortağı Aylin Coşkunoğlu Nazlıaka,önümüzdeki 5 yıl içerisinde Türkiye'de stajyer seçimi ve istihdamı sürecinin diğer firmalar tarafından da daha profesyonelce yapılacağını öngördüğünü söylüyor: "Eğitim süresi boyunca çalışmak çok önemli bir deneyim. İşverenler için de potansiyel yetenekleri iş başında keşfetmek, işe alım süreçlerinde yeni arayışlara girmek yerine içerden eleman yetiştirmek önemli bir fırsat. Öğrencinin ya da yeni mezunun hangi konularda başarılı olabileceğini görmesi için de kritik bir süreç. Bilinçli stajyer seçimiyle veya bu işe hevesli, gönüllü olan stajyerlerle bu süreç her iki taraf için de bir kazan-kazan ortamına dönüşebilir. Ancak birçok stajyer kendi haline bırakıldıkça ya da onları iş sonuçlandırmaya teşvik etmedikçe fayda sağlanamıyor, aksine staj sistemine olan inanç da kayboluyor. Bizden önce bir başka firmada staj yapan bir çalışma arkadaşımız, o firmadaki departman yöneticisinin sabahları herkese simit aldığını ancak stajyer olduğu için kendisine almadığını anlattı. Bu çok uç bir örnek olsa da insanların stajyerlere bakış açısını çok iyi tanımlıyor."
 
Almanya örneği
Yurtdışında firmalar staja çok daha profesyonel bakıyorlar. Örneğin Almanya teknik stajlarda çok başarılı. Hill International Türkiye Genel Müdürü Hazar Candan Wilson, "Üniversite sanayi işbirlikleri kapsamında öğrenciler 3-6 aylık stajlara gidiyorlar. Ve bunu okudukları süre boyunca her sene tekrarlıyorlar. Bu süre boyunca şirketin bir çalışanı gibi süreçlere katkıda bulunuyorlar. Tezlerini de staj yaptıkları şirketteki bir üretim sorunu üzerine veya bir ihtiyaç üzerine hazırlıyorlar. Böylece o şirket için çözüm üretmeye ve fayda yaratmaya yönelik bir yaklaşım var" diyor.
 
18 aya varan uzun soluklu staj imkanı
HP, Türkiye'nin de içinde bulunduğu Orta Doğu, Akdeniz ve Afrika (MEMA) Bölgesi'nde bulunan 15 ülkede MEMA Staj Programı'nı uyguluyor. MEMA Staj Programı, okul ile birlikte yürütülebilen uzun soluklu bir program, stajların süresi 18 aya kadar çıkabiliyor. Stajyerlere çalışma gün ve saatine göre, yemek yol masrafları ek olacak şekilde, en fazla asgari ücret veriliyor.
 
Programın uzun soluklu olmasının en temel sebebi staj imkanlarının öğrencilerin kendilerini keşfetmeye, kariyerlerine yön vermede yardımcı olması, şirketlere de işe almak isteyeceği kişileri daha yakından tanıma fırsatı sağlaması. Staj programında başarılı olan öğrenciler HP Yeni Mezun Programı'na yönlendiriyorlar. HP Türkiye her sene toplam çalışanların yüzde 5-10'u kadar yeni mezun istihdam ediyor. Bu programa katılan yeni mezunlar ilk altı ay boyunca satış, pazarlama, mühendislik hizmetleri, finans gibi genel başlıklar altında çalışmaya başlıyorlar. Sonrasında daha özel bir iş tanımında uzman yardımcıları olarak çalışmaya devam ediyorlar. 2 – 3 yıl içerisinde uzmanlık seviyesine gelmeleri ve uzman pozisyonlara geçmeleri hedefleniyor.
 
HP Ortadoğu, Afrika, Akdeniz Bölgesi İK Grubu Yeni Mezun Program Yöneticisi Ebru Erdoğuş, "HP'de staj yapan, ardından da Yeni Mezun Programı'na kabul edilen pek cok çalışanımız mevcut. Her iki program da, şirkete yeni ve taze beyinlerin kazandırılmasında büyük rol oynuyor ve yetkinlik isteyen kilit pozisyonlar için bir yetenek havuzu oluşturuyor" diyor.
 
35 stajyeri kadroya aldılar
Finansbank İnsan Kaynakları Grup Yöneticisi Hakan Alp, kurumların stajyerleri potansiyel aday olarak gördüklerinden öğrencilerin bu süreçteki performanslarının çok önemli olduğunu söylüyor: "Örneğin Finansbank staj süreleri sonunda, bu sürecin karşılıklı olarak değerlendirilmesini sağlayıp, olumlu değerlendirme sonuçlarına göre öğrencileri mezun olduklarında işe alım sürecine dahil ediyor. Finansbank 2009 yılında 35 stajyerini mezun olduktan sonra kadrosuna kazandırdı."
 
Bankacılık sektöründe bazı kurumlarda proje bazlı staj uygulamaları da bulunuyor. Yaz döneminde başlayan ve kış döneminde devam eden uzun dönemli stajyerler, staj sürecinde mevcut görevleri dışında kendilerine verilen projeleri hazırlıyor. Proje konularına ise ilgili birim ve insan kaynakları karar veriyor. Belirlenen tarihlerde stajyerler projelerini yöneticilere sunuyorlar. Bu öğrenciler ise işe alım sürecinde aldıkları puanlara göre öncelikli olarak değerlendiriliyorlar.
 
Seçim süreci işe alım süreci gibi işliyor
Bundan önce sadece kısa dönem olarak, iki farklı dönem için yaz stajyeri başvurularını değerlendiren Microsoft Türkiye, bu sene iş birimlerinden gelen yoğun talebi göz önüne alarak, kısa dönem stajyer alımının yanı sıra uzun dönemli stajyer alımı da yapacak. Böylece stajyer öğrenciler okullarına devam ederken, aynı zamanda haftada birkaç gün Microsoft Türkiye'nin çeşitli birimlerinde staj yapabilecekler. Staj dönemi Ağustos ayının başında başlayacak ve kısa dönem staj için 1.5-2 ay, uzun dönem staj yapanlar için 10 aylık bir süreci kapsayacak.
 
Microsoft Türkiye İK'dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Belgin Ertam, "Biz stajyerlerin bu süreci her iki taraf için de, en verimli şekilde geçirebilmeleri için öncelikle her birimde, stajyerlerden sorumlu olan staj mentorlarını seçiyoruz. Bu mentorlarla belli periyotlarda yaptığımız toplantı ve eğitimlerle onları stajyerlere nasıl bir süreç yaşatmaları gerektiği konusunda bilinçlenmelerini ve gelişmelerini sağlıyoruz, ayrıca stajyer mentorlarına Y kuşağı vb. konularda eğitimler vermeyi planlıyoruz. Benzer şekilde stajyerler açısından da, staja başladıkları gün, kendilerini tüm birimlerde mentorların katılımı ile gerçekleşen çok detaylı bir oryantasyon programı ile eğitiyoruz. "
 
Microsoft Türkiye, bu sene kısa dönem olarak 20 stajyer, uzun dönemli olarak 15 stajyer almayı planlıyor.
 
Stajyer adaylarını, uzun vadede potensiyel Microsoft çalışanları olarak gördüklerini söyleyen Ertam, "Bu sene seçim sürecimizi oldukça geliştirdik. Stajyer adaylarına öncelikle, İngilizce sınavı, yetenek sınavı ve yetkinlik bazlı envanter uygulandı. Bu aşamayı geçen adaylar için de bir grup çalışmasından oluşan stajyerelere yönelik bir değerlendirme merkezi uygulaması yaptık. Bunun sonrasında tüm süreçten başarılı olan adaylar, birim yöneticileri ile birebir görüşmeler yaptılar. Bu titiz süreç sayesinde, gerçekten alanında en iyi ve potansiyel profillere ulaşabildiğimize inanıyoruz" diyor.
 
Gençlere tavsiyeler
  • Öncelikle stajı bir zorunluluk olarak değil bir öğrenme, kariyerinize adım atma süreci olarak görün.
  • Staj yapmak istediğiniz alanı dikkatli seçin, neye ilginiz var, hangi alanda güçlüsünüz, hangi alanda ilerlemek istiyorsunuz önce buna karar verin, ama bu konuda çok da katı olmayın, biraz esneklik payı bırakın. Eğer imkanınız varsa farklı birimlerde staj yaparak kendi yeteneklerinizi daha net keşfedebilirsiniz.
  • Staja başladığınız mekanda kurum kültürüne uyun, giyiminize kuşamınıza dikkat edin, işyerine yırtık kotlar, şort veya parmak arası terliklerle gitmeyin.
  • Hitap şeklinize dikkat edin, şefinize, yöneticilerinize amca, teyze demeyin. Örneklerini gördük.
  • İnsanlar size öğrenci gözüyle, nasıl olsa bir kaç hafta sonra gidecek gözüyle bakacaktır; siz elinizden geldiğince onlara orada potansiyel olduğunuzu hissettirin.
  • Tıpkı oranın bir elemanı gibi size verilen görevleri zamanında ve eksiksiz yapın. Her zaman uyumlu, hevesli ve öğrenmeye açık olun.
  • Üzerinize görev almaya çalışın, sorumluluk altına girin. İnsanlar sizin farkınızda değilse onlara orada olduğunuzu gösterin.
  • Elinizden geldiğince gözlem yapın, insanlar telefonda nasıl konuşuyor, nasıl oturup kalkıyor, nasıl giyiniyorlar, birbirleriyle nasıl iletişim kuruyorlar, dikkatlice gözlemleyin.
  • İş yaşamınızda size rol model olacak insanlar bulmaya gayret edin, bu insanlarla yakın temasta kalıp, onlar için birşeyler yapmaya ve onlardan birşeyler öğrenmeye çalışın.
  • Staj yaptığınız şirkette kariyerinizde gitmek istediğiniz roldeki kişilerle konuşup bilgi alın, onların deneyim ve tecrübelerinden yararlanın.
  • Belki de en önemlisi insan ilişkileri. Size çok klişe gelebilir ama güleryüzlü, yardımsever olmak, saygılı davranmak size ummadığınız kadar artı katacaktır. Kendinizi sevdirmenin ilk yolu sizin diğer insanlarla olan ilişkileriniz. Doğal davranıken saygıyı elden bırakmayın.
  • Takım çalışmasına yatkın olmak, gelişmiş liderlik yetenekleri size puan kazandıracaktır.
  • Şirkette kalmak istediğinizi, yapabileceklerinizi yöneticilerinize hissetirmeye çalışın.
  • Öğrenciyken kariyer günleri gibi aktiviteleri kaçırmayın, bu tür aktivitelerde hem şirketleri tanıyacak, hem de yapmak istediklerinizi biraz daha netleştireceksiniz.
  • Staj başvurusu yaparken yaratıcı olmak size fark katacaktır.
  • Stajınız bitse dahi o şirkettekilerle iletişiminizi koparmayın.
Yazan: Burcu Özçelik
https://www.kigem.com/staji-firsata-cevirmenin-yollari.html
Etiketler : Kişisel Gelişim

İlgili Dosyalar